Grønlandsudvalget 2023-24
L 97 Bilag 1
Offentligt
2814235_0001.png
9. oktober 2023
UKA2023/38
Kalaallit Nunaanni pinerluttulerinermik inatsisip aamma Kalaallit Nunaanni
eqqartuussisarnermik inatsisip allanngortinneqarnerat pillugit inatsisissatut siunnersuutip
(Digitaliusumik innarliisarnerit akiorneqarnissaannut suliniutit, matumani isumapiloqarneq
tunngavigalugu tatiginnilersitsiniaanerup, grooming-ip, inerteqqutinngortinneqarnera,
meeqqamik atoqateqarnerup pinngitsaaliinermut naligiissinneqarnera, malunnaarsaarluni
atoqateqarneq, upperisarsiortut aqutsisuisa atoqateqarniarlutik inuup pisariaqartitsineranik
imaluunniit pinngitsuuisinnaannginneranik atornerluineri il.il.) Kalaallit Nunaanni
Namminersorlutik Oqartussanit akuersissutigineqarnissaa pillugu Inatsisartut
aalajangiiffigisassaattut siunnersuut
Inuutissarsiornermut, Niuernermut, Aatsitassanut, Inatsisit Atuutsinneqarnerannut
Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq
Siullermik Siumumiik Inuutissarsiornermut, Niuernermut, Aatsitassanut, Inatsisit
Atuutsinneqarnerannut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq qutsavingerusupparput,
pinerlunnermut aammalu eqqartuussisarnermut inatsisit allanngornissaannut siunnersuutaannut.
Imaappormi, Inatsimmi allaqqanngippat inuk pineqaatissinneqarsinnaanngilaq, taamaammat
pingaaruteqarpoq, digital- imik, minnerunngittumillu nittartakkatsigut periarfissarpassuit
aqqutingalugit periusipalaat assigiinngittut pinngorarsinnaaneri eqqarsaatingalugit,
pinerlunnermut inatsisitta sukkasuumik, sukumiisumillu nutartertuarsinnaanera
pisariaqarluinnartoq.
Siumumiik isumaqarpugut, pinerlunnermut Inatsit suli Inatsiseqarnermut
ministeriaqarfimmiitillugit, Naalakkersuinikkut Naalagaaffimmut suleqatigiinneq eqaannerusumik,
aaqqissuulluagaanerusumillu ataqatigiissarneqartariaqalertoq. Tassami Inatsisinik
pineqaatissiinermut tunngasuni, inuiaqatigiilerinermi misissuinerit pisariaqartarput, nunanilu allani
pissutsit. Inatsisit qanoq ineriartorneri malinnaaviginissaat aammalu qanoq ineriartorneri
pisariaqartarpoq aamma nalilersuutaalluarsinnaasarmata. Inatsisillu allanngoreerneranni sunniutit
aammalu pitsaaqutit, unammillernaqutaasinnaasullu qulaajarneqarsinnaasaramik.
Siumumiik isumaqarpugut, assersuutigiinnarlu Straffelovsråd (Pillaasarnermut siunnersuisoqarfik)
misissuitillugu aammalu nalilersuutinik politikerinut atungassanik suliaqartillugit Kalaallit Nunaat
sulianut ilanngunneqarsinnaasassasoq. Taamaasilluta nalilersuilluarnerit, nunarpullu
ilanngunneqarsimasoq, politikeritut nalilersuilluarsinnaalluta aaliagiiffigisarsinnaassangaluaratsigu.
1
L 97 - 2023-24 - Bilag 1: Dokumenter fra Inatsisartuts behandling af lovforslaget
2814235_0002.png
Siumiik allannguutissat arfineq marluk maluginiarpagut. Ullumikkummi
pinerluttuliortup inatsisinik avaqqutaarinnissinnaasarunaqaat,
pinerluffigineqartumut kingunerlussinnaaqisunik. Taamaattumik inatsisinik ersarissaaneq,
sukaterineq aammalu nutarterineq pisariaqarluinnarpoq.
Siullertut qulaani taaneqareersutut isumapiloqarneq tunngavigalugu tatiginnilersitsiniaanermik,
grooming-imik taasagaat ilannguneqassaaq.
Aappaattut pinerluttulerinermi inatsimmi inunnut 18-it inorlugit ukiulinnut, pinerluttuliortup
qitornassarisaanik imaluunniit qitornarsiarisaanik imaluunniit ilinniartitassat
perorsagassatulluunniit assigisaanilluunniit tatigineqarluni paarisaanik, kinguaassiuutitigut
atassuteqarnermik pinerluttulerinermi inatsisip inerteqquteqarnera annertusiniarneqarpoq.
Pingajuattut pinerluttuliortup eqqunngitsuliorfigineqartumut imminut iliuuseqartitsineranut
tunngassuteqartut, aamma sextortion-imik taaneqartartoq ilaatinneqalissallutik.
Sisamaattut inuup pinerluttuliortumik allaasorinninnera tunngavigalugu inummik
atoqatiginninnerata allatulluunniit kinguaassiuutitigut atassuteqarnerata pinngitsaaliinertut
pinerluutinngortinneqarnissaa siunnersuutaavoq.
Tallimaattut pinerluttulerinermi inatsimmi pinngitsaaliineq pillugu aalajangersakkap
annertusineqarnissaa, pisup inuup 22-inik ukioqalereersimasup meeqqamik 15-it inorlugit
ukiulimmik atoqatiginninnerata imaluunniit allatut kinguaassiuutitigut atassuteqarnerata
ilaatinneqalernissaa.
Arferngattut inuup sulinermut, aningaasaqarnermut, katsorsarneqarneqarnermulluunniit
imaluunniit paaqqutarineqarnissamut atatillugu pinngitsuuisinnaanngitsup ingasattumik
atornerlunneqarnera pillugu inatsit atuutilissaaq.
Naggataagut arfineq aappaattut pinerluttulerinermi inatsimmi aalajangersakkani oqaatsit
atorneqartut nutarterneqarnissaat aallarnerniarneqarpoq, taamaalilluni ullumikkut “atortussanik
pornografiskiusunik” taaguusersuineq siunissami nalinginnaasumik “kinguaassiuutitigut
atortussanik” imaluunniit –
atortussat inunnut 15-it inorlugit ukiulinnut pineqartillugit
“innarliinermut atortussat”-tut
taaneqassallutik.
Aammattaaq eqqartuussisarnermik inatsisip allanngortinneqarnissaa siunnersuutigineqarpoq,
taamaalilluni isumapiloqarneq tunngavigalugu tatiginnilersitsiniaaneq, grooming, aamma
sextortion pillugit aalajangersakkat nutaat malillugit suliani, eqqartuussisarnermik
eqqunngitsuliorfigineqartut illersuisumik ivertitsivigineqarnissamik periarfissaqalissapput.
Siumumiik ilisimavarput nunatsinni pineqaatissiinermi aaliangersimasumik inatsimmi allaqqaneq
ajortoq, qanoq aammalu qanoq sivisutigisumik pinerluuteqarsimasoq
pineqaatissinneqarsinnaanersoq. Tammana aamma pisariaqalinnginnerluni aaqqiivigineqarnissaa?
2
L 97 - 2023-24 - Bilag 1: Dokumenter fra Inatsisartuts behandling af lovforslaget
2814235_0003.png
Inuimmi nalunngittariaqarpaat qanoq ajortuliorfigineqarsimangunik qanoq
inatsisitigut illersungaassanerlutik imaluunnit pinerlutsaaliuinermut sunniutit
nalilersorneqassappata, tunngavissat pitsaanerussammata. Tassami assersuutingalugu
oqartoqartuuppat, meeqqamik pinngitsaaliisimanguit, ukiut 20- it matoqqasumi
pineqaatissinneqassaatit, tamanna annerusumik pinaveersaartitsinerusinnaassanngilaa?
Apeqqutaavoq, assersuutaannaavoq, Siumumiilli pisariaqarsorilerparput tamanna aamma
eqqartorneqartalernissaa.
Naggasiullugu Siumumiik maluginianngittuunngilarput Inuit Pisinnaatsitaaffiisa
siunnersuisoqatigiivisa Grooming aammalu nittartakkatigut, Inuillu attaveqatigiiffiisigut
innarliisarneq eqqumaariffingalugu paasisitsiniutigingaat. Tamanna Siumumiik qujarullugu,
nuannaarutingalugulu inersuarmiik aamma annikkumavarput.
Siumumiik Inatsimmik allannguineq pitsaasutut isigaarput aammalu ataavartumik annertuumik
eqqumaffigineqarnissaa innersuutingerusullugu. Siumumiik Inatsisinut aataatsimiisitaliamut
ingerlatinnissaa aammalu suliarilluarneqarnissaa innersuupparput.
Kuno Fencker, Siumut
3